H όραση στην παιδική ηλικία

Τα παιδιά μαθαίνουν να βλέπουν τα πρώτα 6 χρόνια της ζωής τους. Εάν δεν αντιμετωπιστούν οι διάφορες οφθαλμολογικές παθήσεις μέχρι αυτή την ηλικία, κινδυνεύουν με πρόκληση αμβλυωπίας (μόνιμα χαμηλή όραση- «τεμπέλικο μάτι»). Κινδυνεύουν δηλαδή να μη μάθουν ποτέ να βλέπουν σωστά.

Εκτός από τον οφθαλμολογικό έλεγχο που γίνεται μετά ακριβώς τη γέννηση, κατά το 1ο και 4ο έτος ηλικίας, εάν δεν υπάρχει πρόβλημα και δεν παραπονιέται το παιδί, καλό είναι ο οφθαλμομλογικός έλεγχος να πραγματοποιείται ανά έτος μέχρι την ηλικία των 12 ετών και μετά ανά 2 έτη.

Ας δούμε τα πιο συχνά και πιο σημαντικά προβλήματα των ματιών στην προσχολική και σχολική ηλικία.

Αμετρωπίες

Τι είναι αυτές; Είναι όλες εκείνες οι παθήσεις οι οποίες δεν μας επιτρέπουν να εστιάσουμε τα είδωλα σωστά στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού, δηλ. τον βυθό, με αποτέλεσμα να βλέπουμε θολά. Οι αμετρωπίες είναι: η μυωπία, η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός.

Αμβλυωπία

Ως αμβλυωπία περιγράφεται η χαμηλή όραση στον ένα ή και στούς δύο οφθαλμούς ως αποτέλεσμα της ύπαρξης μιας πάθησης που εμποδίζει την σωστή ανάπτυξη της οράσεως (αμετρωπίες). Είναι πολύ σημαντικό να διαγνωσθεί έγκαιρα ώστε να θεραπευθεί έγκαιρα είτε με γυαλιά είτε με κλείσιμο του «καλού ματιού»  για να αναπτυχθεί η όραση στο αμβλυωπικό. Μετά την ηλικία των 6 ετών , οι πιθανότητες να ανακτήσουμε την όρασή μας είναι πολύ λίγες. Για τον λόγο αυτό ο προληπτικός προσχολικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός και θα πρέπει να γίνεται από όλους τους οφθαλμιάτρους.

Στραβισμός

Η αμβλυωπία μπορεί να είναι και συνέπεια του στραβισμού. Ο στραβισμός είναι άλλη μια παθολογική κατάσταση των ματιών που αφορά και τις μικρές ηλικίες. Μιλάμε για στραβισμό όταν έχουμε μια παθολογική απόκλιση των ματιών προς τα μέσα ή προς τα έξω, προς τα πάνω ή προς τα κάτω του ενός ή και των δύο ματιών. Τις περισσότερες φορές η όραση είναι χαμηλή στο στραβίζων μάτι. Ο στραβισμός μπορεί να είναι και εκ γενετής και στις περιπτώσεις αυτές η χειρουργική αντιμετώπιση είναι και η κατάλληλη. Πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι για τον στραβισμό υπάρχει και κληρονομικότητα και επομένως οι γονείς με ανάλογα προβλήματα θα πρέπει να κάνουν προληπτικό έλεχγο στα παιδιά τους. Ο στραβισμός δεν είναι πάντα εκδηλωμένος και επομένως σε αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για λανθάνων στραβισμό ο οποίος διαγνώσκεται με ειδική ορθοπτική μελέτη. Ο στραβισμός λοιπόν είναι μια σειρά από παθολογικές εκδηλώσεις οι οποίες θα πρέπει να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται εγκαίρως τόσο για το λειτουργικό αποτέλεσμα το οποίο θα είναι καλύτερο όσο πιο έγκαιρη είναι και η διάγνωση του προβλήματος, όσο και για το αισθητικό αποτέλεσμα το οποίο είναι εξίσου σημαντικό καθώς μπορεί να έχει συνέπειες στην ψυχική του υγεία του παιδιού και την κοινωνική του ένταξη.