Το Υαλουρονικό είναι βασικό δομικό υλικό του σώματός μας και εξαιρετικά χρήσιμο στην ανανέωση και αναδόμηση πολλών διαφορετικών ιστών. Τα μάτια δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση. Καθημερινοί παράγοντες και συνήθειες, όπως ο καπνός, το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους, οι συσκευές κλιματισμού, η πολύωρη εργασία μπροστά από την οθόνη του ηλεκτρονικού υπολογιστή, η παρατεταμένη χρήση φακών επαφής, αλλά και η ζέστη ή ο ξηρός αέρας ή η σκόνη και η ατμοσφαιρική ρύπανση, επιβαρύνουν την αναδόμηση και την υγεία των ματιών μας. Τα συμπτώματα ποικίλουν από απλό αίσθημα ξένου σώματος (όπως άμμος ή χώμα μέσα στα μάτια) και ήπια ερυθρότητα, μέχρι σοβαρά ενοχλήματα, όπως καύσος και κνησμός, με συνοδό φωτοφοβία και θόλωση της όρασης. Ορμονικές μεταβολές (όπως στην κύηση ή στην εμμηνόπαυση και σε παθήσεις του θυρεοειδούς κυρίως στις γυναίκες), το σύνδρομο Sjogren (πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές), ρευματικά νοσήματα, διάφορα φάρμακα, η έλλειψη βιταμίνης Α και η βλεφαρίτιδα μπορούν να επιβαρύνουν επίσης την ποιότητα των δακρύων και την αναδόμηση της οφθαλμικής επιφάνειας.
Η χορήγηση σκευασμάτων που περιέχουν υαλουρονικό φαίνεται να επιτυγχάνει, εκτός των άλλων, καλύτερα επίπεδα ενυδάτωσης της οφθαλμικής επιφάνειας. Και επιπλέον παρέχει δομικά υλικά για την ανανέωση των κυττάρων του κερατοειδούς.
Είναι όμως όλα τα σκευάσματα με υαλουρονικό ίδια;
Σαφώς και όχι. Και δεν είναι μόνο η διαφορά στην συγκέντρωση του υαλουρονικού στο κάθε εμπορικό σκεύασμα αλλά και τα επιπρόσθετα συστατικά που μπορούν να ενισχύουν τη δράση του υαλουρονικού ή να δρουν επικουρικά με αυτό.
Τι είναι όμως το υαλουρονικό νάτριο;
Πρόκειται για ένα βιοπολυμερές εξαιρετικά υδρόφιλο, το οποίο προσκολλάται στην οφθαλμική επιφάνεια και ανάλογα με την συγκέντρωση επιτυγχάνει και μεγαλύτερη διάρκεια ενυδάτωσης και υψηλότερα επίπεδα λίπανσης. Υπάρχουν εμπορικά σκευάσματα με συγκεντρώσεις υαλουρονικού από 0.15% έως 0,4 %. Το υαλουρονικό σε μεγάλες συγκεντρώσεις (0,4%), αλλά και σε μορφή gel, όπου διατίθεται, επιτυγχάνει υψηλά επίπεδα ενυδάτωσης και λίπανσης ανακουφίζοντας από τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας. Τα συνήθη σκευάσματα δεν περιέχουν συντηρητικά, οπότε κυκλοφορούν στο εμπόριο είτε σε μονοδόσεις, είτε σε φιαλίδια με ειδικά φίλτρα, ώστε να είναι κατάλληλα για μακροχρόνια χρήση αλλά και για χρήση πάνω από φακούς επαφής. Ενίοτε, συντηρητικά φιλικά προς τον οφθαλμό, τα οποία διασπώνται αμέσως μετά την ενστάλαξη, χρησιμοποιούνται σε κάποια σκευάσματα.
Η τρεχαλόζη, είναι ένα από τα νεότερα συστατικά που συνδυάζεται με το υαλουρονικό και ενισχύει την δράση αυτού, μειώνοντας ως εκ τούτου την ανάγκη συχνών ενσταλάξεων. Εισέρχεται στις κυτταρικές μεμβράνες, θρέφει τα επιθηλιακά κύτταρα του κερατοειδούς, εξυπηρετώντας στην αναγέννηση τους, τον πολλαπλασιασμό και την μετανάστευσή τους, έχοντας μια βαθειά επουλωτική δράση. Ο συνδυασμός υαλουρονικού 0,15,% με τρεχαλόζη 0,3%, χωρίς συντηρητικά, αποτελεί ιδανική επιλογή μετά από τραυματισμούς της οφθαλμικής επιφάνειας και διαθλαστικές ή άλλες οφθαλμικές επεμβάσεις. Ως εκ τούτου αποτελεί μέρος της θεραπευτικής φαρέτρας και όχι ένα απλό υποκατάστατο δακρύων.
Η βιταμίνη Β5 (Δεξπανθενόλη), έχει ισχυρή αναγεννητική, επουλωτική και αντιφλεγμονώδη δράση και επιπλέον εμποδίζει την εξάτμιση των δακρύων. Επιπλέον, η Βιταμίνη Β12 ενισχύει το μεταβολισμό των κυττάρων και βοηθά στην επούλωση οφθαλμικών τραυματισμών. Οι βιταμίνες Β5 κ Β12 συνδυάζονται με το υαλουρονικό νάτριο (έως και 0,3%) που περιέχει επίσης ηλεκτρολύτες, όπως Νάτριο, Κάλιο, Ασβέστιο, Μαγνήσιο. Η κατάλληλη περιεκτικότητα ηλεκτρολυτών δημιουργεί ένα ελαφρώς υπότονο περιβάλλον, το οποίο εξουδετερώνει την υπεροσμωτικότητα που προκαλεί η ξηροφθαλμία στο δακρυϊκό φιλμ.
Ένα άλλο πρόσθετο συστατικό στο υαλουρονικό, που ενισχύει τη δράση του, είναι η πολυαιθυλενογλυκόλη, η οποία ενισχύει και σταθεροποιεί τη δακρυϊκή στιβάδα.
Οι βιταμίνες Α και Ε συνδυάζονται με το υαλουρονικό νάτριο προσφέροντας ισχυρές επανορθωτικές και επουλωτικές ιδιότητες.
Τέλος η Εχινάκεια σε συνδυασμό με υαλουρονικό και αμινοξέα θρέφουν τον κερατοειδή και συμβάλλουν στην αύξηση της βιολογικής άμυνας της δακρυϊκής στιβάδας, ενισχύοντας τις αντιμικροβιακές της ιδιότητες.
Συμπερασματικά, το υαλουρονικό, είναι ευεργετικό και ωφέλιμο, καθότι αναδομεί, ενυδατώνει και λιπαίνει την οφθαλμική επιφάνεια. Δεν ταιριάζουν όμως όλοι οι συνδυασμοί του υαλουρονικού σε όλους τους ασθενείς. Ανάλογα με την βαρύτητα της ξηροφθαλμίας, τη βλάβη των κερατοειδικών κυττάρων και άλλα συνοδά προβλήματα, πρέπει να επιλέγεται και ο κατάλληλος συνδυασμός. Η θεραπεία μπορεί επίσης να τροποποιείται ανάλογα με την ανταπόκριση και κατά περίπτωση. Δεν είναι όλα τα σκευάσματα για όλα τα μάτια. Κάποιο όμως είναι και το πλέον κατάλληλο για την κάθε περίπτωση.
Ιφιγένεια Τζαβέλλα
Βασίλειος Λιαράκος
www.aktinacenter.gr
@DYOmagazine @ΔΥΟ-Υγεία